تعیین طول دوره پذیرش کلاله در چند رقم هلو از طریق ردیابی نفوذ لوله گرده

میوه بندی مطلوب جهت دستیابی به عملکرد بالای محصول، به عنوان هدف نهایی تولیدکنندگان میوه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. میوه بندی به گرده افشانی موفق، رشد لوله گرده و توانایی تلقیح آن با سلول تخم، بستگی دارد. هرچند برخی ارقام سیب و گلابی قادر به تشکیل میوه بدون گرده-افشانی هستنند، تقریباً تمام درختان میوه مناطق معتدله جهت تشکیل بذر و تولید تجاری محصول نیاز به گرده افشانی دارند. به عبارت دیگر برای دستیابی به میوه بندی و درنتیجه عملکرد مطلوب، بایستی مرحل? تولید مثل جنسی با موفقیت سپری شود. بدین منظور پس از انتقال دانه گرده سازگار و فعال به سطح کلاله بایستی رشد لوله های گرده در طول خامه با موفقیت انجام شود تا در نهایت تخمک ها تلقیح گردند. فقدان گرده افشانها و شرایط آب و هوایی نامناسب در زمان گرده افشانی، از عواملی هستند که انتقال گرده به سطح کلاله را با مشکل مواجه می کنند. این شرایط در مورد ارقام خودناسازگار سیب، گلابی، بادام و گیلاس که به منظور تولید میوه به رقم گرده زای مناسب جهت انجام دگرگرده افشانی نیاز دارند، پیچیده تر می شود. بنابراین، تحت این شرایط گرده افشانی موفق نیازمند ارقام گرده زا و ناقلین گرده افشانی کافی و به موقع می باشد. لذا تعیین طول دوره گرده افشانی موثر در درختان میوه باتوجه به اهمیت آن در میوه بندی یک ضرورت به حساب می آید، تا با توجه به طول این دوره، تمهیدات لازم برای گرده افشانی موفق در باغ لحاظ شوند. یکی از عوامل دخیل در دوره گرده افشانی موثر، طول مدت پذیرایی کلاله است. از دیدگاه میوه کاری، پذیرایی کلاله می-تواند دور? گرده افشانی موثر و در نتیجه میوه بندی را محدود کند. از دیدگاه اکولوژیکی، تغییر در پذیرایی کلاله ممکن است لقاح را با کنترل غیر مستقیم از طریق تنظیم تعداد دانه گرده انباشته شده در سطح کلاله و زمان جوانه زنی، تحت تأثیر قرار دهد. بازه زمانی بین گرده افشانی تا لقاح، به طور قابل توجهی تحت تأثیر شرایط محیطی قرار می گیرد. بنابراین انجام مطالعات هدف دار در زمینه بیولوژی و فنولوژی گلدهی جهت تعیین طول دوره گرده افشانی موثر در ارتباط با پذیرایی کلاله در ارقام مختلف هلو، به منظور معرفی ارقام مناسب برای هرمنطقه، انتخاب محل مناسب برای کشت ارقام موجود و نیز تأمین حشرات گرده افشان در زمان مناسب می تواند در افزایش میوه بندی درختان هلو موثر باشد. به منظور ارزیابی طول دور? پذیرایی کلاله، در ارقام هلوی مخملی، انجیری تابستانه، انجیری مالکی، حاج کاظمی و زودرس گرده افشانی کنترل شده در آزمایشگاه و مزرعه انجام شد. قبل از انجام گرده افشانی وضعیت جوانه زنی دان? گرده در شرایط درون شیشه ای، مورد بررسی قرار گرفت. جهت انجام گرده افشانی کنترل شده از شاخه های حاوی 50 جوان? گل در هر رقم استفاده گردید. گرده افشانی دستی در روز اخته نمودن گل ها( روز صفر) و سپس هر دو روز(2، 4، 6 و 8 روز پس از اخته نمودن) با گرد? خودی انجام شد. مادگی های گرده افشانی شده 4 روز پس از گرده افشانی، جهت ردیابی نفوذ لول? گرده جمع آوری شده و در محلول فیکساتیو faa تثبیت شدند. مادگی ها پس از شستشو به منظور نرم شدن در محلول سولفیت سدیم 5% اتوکلاو شدند. پس از رنگ آمیزی با آنیلین بلو، وضعیت جوانه زنی در سطح کلاله و چگونگی رشد لوله های گرده ادام? چکیده در هر قسمت خامه( فوقانی، میانی و تحتانی) و همچنین داخل تخمدان بوسیل? میکروسکوپ فلورسنت شمارش شد. نتایج نشان داد که از لحاظ درصد جوانه زنی در شرایط درون شیشه ای و در سطح کلاله، اختلاف معنی داری بین ارقام وجود دارد. در مورد درصد لوله های گرد? موجود در تخمدان اختلاف معنی داری بین زمان های گرده افشانی مشاهده شد. در بین ارقام مورد مطالعه، رقم مخملی علیرغم اینکه بالاترین درصد جوانه زنی دان? گرده را به خود اختصاص داده بود، پائین ترین درصد لوله های گرد? نفوذی به تخمدان را به همراه داشت. با توجه به وجود لول? گرده در داخل تخمدان در تمام ارقام مورد مطالعه خودسازگاری آنها مشخص شد. رقم زودرس پائین ترین درصد جوانه زنی و پائینترین درصد لوله های گرد? موجود در تخمدان را به خود اختصاص داده است. در هر قسمت خامه( فوقانی، میانی و تحتانی) و همچنین داخل تخمدان بوسیل? میکروسکوپ فلورسنت شمارش شد. نتایج نشان داد که از لحاظ درصد جوانه زنی در شرایط درون شیشه ای و در سطح کلاله، اختلاف معنی داری بین ارقام وجود دارد. در مورد درصد لوله های گرد? موجود در تخمدان اختلاف معنی داری بین زمان های گرده افشانی مشاهده شد. در بین ارقام مورد مطالعه، رقم مخملی علیرغم اینکه بالاترین درصد جوانه زنی دان? گرده را به خود اختصاص داده بود، پائین ترین درصد لوله های گرد? نفوذی به تخمدان را به همراه داشت. با توجه به وجود لول? گرده در داخل تخمدان در تمام ارقام مورد مطالعه خودسازگاری آنها مشخص شد. رقم زودرس پائین ترین درصد جوانه زنی و پائینترین درصد لوله های گرد? موجود در تخمدان را به خود اختصاص داده است.